ดารารัตต์ พืชมงคล หลากบทบาทที่ท้าทายในการขับเคลื่อน ‘ธรรมนิติ’

สัมภาษณ์พิเศษคุณดารารัตต์ พืชมงคล กับหลากบทบาทที่ท้าทายในการขับเคลื่อนกลุ่มบริษัทธรรมนิติ องค์กรวิชาชีพอันเก่าแก่ของไทย

ตามวิถีแห่งธรรมนิติ องค์กรวิชาชีพคนไทยที่มีอายุกว่า ๗๑ ปี ทรัพย์สินสำคัญที่สุดที่ธรรมนิติยึดถือคือ คน ธรรมนิติทุ่มเทที่จะวางหลักแห่งการนำพาองค์กรโดยให้แนวคิดไปยังผู้บริหารและพนักงานในองค์กรว่าให้ดำเนินไปซึ่งธุรกิจได้ด้วยคนของธรรมนิติไว้ค่อนข้างชัดเจน  นอกจากนั้น ธรรมนิติ ยังได้บัญญัติทิศทางการนำพาองค์กรในระยะกลางหรือที่ชาวธรรมนิติเรียกว่า เข็มมุ่ง ๓ ประการไว้ นั่นคือ

๑. การทำคนให้นิ่ง สั้นๆ แต่แฝงไว้ถึงวิสัยทัศน์ และองค์ประกอบหลายแกนที่ต้องสร้างและพัฒนาเพื่อให้คนมีความมั่นคง มั่นใจที่จะฝากชีวิตไว้กับองค์กร

๒. การพัฒนาสู่สากล  หมายรวมถึงการยกระดับขีดความสามารถให้สอดคล้องกับมาตรฐานสากล และความเป็นนานาชาติขององค์กร ทั้งด้านบริการและพนักงาน

๓. การยกระดับไอที หากมีเพียงแค่ระบบหรือโปรแกรม คงไม่สามารถยกระดับได้ ซึ่งกลไกสำคัญจะเป็นอย่างอื่นไปไม่ได้เลยนอกจากคน

ซึ่งคุณฝ้าย ดารารัตต์ พืชมงคล ได้เข้ามารับบทบาทสำคัญเมื่อต้นปี ๒๕๖๐ ที่ผ่านมา มาดูกันว่าตลอดระยะเวลาเกือบสองปีนั้น คุณฝ้ายมีวิธีการอย่างไรกับโจทย์ที่ท้าทายเหล่านี้

องค์กรวิชาชีพกว่า  ๗๑  ปี กับคน Gen Y และ Gen Z

ภายใต้ภาพลักษณ์แห่งความขรึม ความสุขุม และความเป็นมืออาชีพ  ธรรมนิติกลับมีพนักงานส่วนใหญ่เป็น Gen Y และ Gen Z ความท้าทายในการเชื่อมความต่างแห่งแนวคิดของคนรุ่นเก่าและคนรุ่นใหม่เป็นอย่างไร?

“ต้องยอมรับเลยว่า ตอนแรกที่ทำการวิเคราะห์โครงสร้างบุคลากร แล้วพบว่าส่วนใหญ่เป็นกลุ่ม Gen Y เรามีความแปลกใจเล็กๆ แต่เนื่องจากช่วงปีให้หลังมีการขยายอย่างต่อเนื่อง ทำให้สัดส่วนบุคลากรเอียงมาทางกลุ่ม Gen Y แต่การได้เห็นโครงสร้างดังกล่าว ทำให้เราสามารถออกแบบการพัฒนาได้ชัดเจนขึ้น เรายังยืนหยัดในความเป็นองค์กรมืออาชีพอันเก่าแก่ที่อยู่คู่คนไทยมากว่า ๗๑ ปี รวมถึงอัตลักษณ์และวัฒนธรรมที่ถ่ายทอดมาประกอบกับวิถีแห่งธรรมนิติที่วางหลักการในการดูแลคนไว้อย่างชัดเจน ซึ่งจะยึดถือเป็นแนวปฏิบัติ หากแต่เรามีความยินดีที่จะปรับตัวให้สอดคล้องกับพนักงานรุ่นใหม่ๆ ที่เป็นคลื่นลูกใหม่ซึ่งจะต้องเกิดขึ้นต่อเนื่องอย่างแน่นอน โดยที่เรายังคงรักษาไว้ซึ่งความสวยงามของสิ่งที่ถ่ายทอดมาเพื่อส่งต่อไปยังคนรุ่นใหม่ให้เข้าใจ ซาบซึ้ง และนำมาปรับใช้ให้เหมาะสม พร้อมนำสิ่งใหม่ๆ จากเด็กรุ่นใหม่มาร่วมพัฒนาองค์กรไปด้วยกัน” 

คน – การตลาด – ไอที

คุณดารารัตต์ พืชมงคล นั้นได้ดำรงตำแหน่ง ผู้ช่วยกรรมการจัดการคนที่  ๑  ผู้จัดการฝ่ายพัฒนาธุรกิจและการตลาด และประธานกรรมการบริหาร บริษัท ดีไอทีซี จำกัด  ในสามบทบาทนี้คุณดารารัตต์มีการแบ่งแนวทางการบริหารอย่างไร ?

“จากสามบทบาทที่ได้รับ ทำให้ความรับผิดชอบหลักในตอนนี้มีอยู่สามเรื่องด้วยกัน ทั้งการพัฒนาคน การตลาด และการพัฒนาด้านไอที ซึ่งหากมองอีกทีเราสามารถมองมันเป็นเรื่องเดียวกันได้เพราะมันสอดคล้องกันหมด แน่นอนว่าเป็นเรื่องที่ท้าทายมาก แต่ก็เป็นเรื่องที่น่าสนุกมากในเวลาเดียวกัน ธรรมนิติเป็นองค์กรเก่าแก่ที่มีบุคลากรนักวิชาชีพมืออาชีพจำนวนหลายร้อยคน  มีขั้นตอนการทำงานที่ชัดเจน และมีวิถีแห่งธรรมนิติในการนำความคิดให้ชาวธรรมนิติยึดถือ ซึ่งทำให้การปรับเปลี่ยนต่างๆ อาจจะต้องใช้เวลา แต่ก็พร้อมเปิดรับสิ่งใหม่ๆ และความเปลี่ยนแปลงที่เข้ามาอยู่ตลอด โดยที่ผ่านมาธรรมนิติไม่เคยทำการตลาดตลอดระยะเวลา ๗๐ ปี ลูกค้าส่วนใหญ่ได้รับการแนะนำมาจากลูกค้าเก่า แต่ด้วยยุคสมัยที่เปลี่ยนไปธรรมนิติปรับตัวโดยเริ่มมีการดำเนินการด้านการตลาด อย่างการให้ข้อมูลข่าวสารผ่านทางเว็บไซต์ เฟชบุ๊ก เป็นต้น

หากมองว่าเป้าหมายของเราคือการทำการตลาด เพื่อสร้างชื่อธรรมนิติให้เป็นที่รู้จักในวงกว้างมากขึ้น เราเลือกที่จะทำการตลาดผ่านคน โดยการทำให้เกิดเป็น Branding ด้วยคนของเรา สื่อจากอัตลักษณ์ต่างๆ เพื่อให้นำพาภาพลักษณ์ของธรรมนิติออกไปมากยิ่งขึ้น โดยเลือกที่จะทุ่มเทในการวางแผนพัฒนาคนอย่างจริงจังในหลากหลายรูปแบบ เราไม่ได้อยากให้พนักงานนั้นทำงานหนัก แต่เราส่งเสริมที่จะให้พนักงานทำงานอย่างชาญฉลาด  ประกอบกับโลกที่หมุนเร็วกว่าเดิม ด้วยกระแสแห่ง Digital Transformation และด้วยบริษัทดีไอทีซี บริษัทไอทีเล็กๆ ในกลุ่มธรรมนิติก็เร่งเสริมประสิทธิภาพในการทำงานด้วยการปรับเปลี่ยนอย่างเต็มรูปแบบ ทั้งในด้านเครือข่าย Tools ในการทำงาน งานบริการ Business Model และช่องทางการสื่อสารใหม่ๆ ด้วย  IT  Platform ที่ใช้ในการพัฒนาคน นำเสนอบริการ และสื่อสารข่าวสารของธรรมนิติ ซึ่งทั้งหมดนี้สามารถทำไปได้พร้อมๆ กัน”

การบ่มเพาะบุคลากรของธรรมนิติให้ก้าวสู่  ๑๐๐  ปี ไปพร้อมกัน

“บริการหลักของธรรมนิติคือบริการด้านวิชาชีพ เช่น การให้คำปรึกษาด้านกฎหมาย การจัดทำบัญชี การตรวจสอบบัญชี ตรวจสอบภายใน การอบรมสัมมนา รวมทั้งบริการด้านไอที ซึ่งเกือบทั้งหมดเป็นบริการที่ต้องดำเนินการโดยคน ดังนั้นจึงให้ความสำคัญกับบุคลากรเป็นอันดับแรก มุ่งเน้นการบ่มเพาะให้มีความเป็นธรรมนิติ มีขีดความสามารถ และมีทัศนคติแห่งการมุ่งพัฒนา  โดยให้ความสำคัญกับการคัดเลือกพนักงานเข้าใหม่ให้เป็นในแบบที่องค์กรต้องการ การพัฒนาคนนั้นสอดคล้องกับตลาดที่เปลี่ยนไป รองรับมาตรฐานที่เปลี่ยนแปลง ให้มีความคิดก้าวหน้าที่จะนำพากลุ่มบริษัทธรรมนิติให้มุ่งสู่ ๑๐๐ ปีต่อไป และที่สำคัญที่สุดเราเน้นการสร้างความสุขให้คนของเราอีกด้วย เริ่มต้นด้วยการตั้งหน่วยงานรับผิดชอบเรื่อง Staffs Happiness Management เพื่อทำหน้าที่ออกแบบโครงการเพื่อให้พนักงานมีความสุขในการทำงานและการอยู่ที่ทำงานมากยิ่งขึ้น โดยสิ่งหนึ่งที่เราเชื่อคือความสัมพันธ์ระหว่างเพื่อนพนักงาน ระหว่างพนักงานและหัวหน้างาน ตลอดจนผู้บริหาร จะเป็นการสร้างความผูกพันอันแข็งแกร่งให้กับองค์กร  จึงมีการออกแบบตั้งแต่กระบวนการบริหารจัดการมิตรภาพระหว่างพนักงานขึ้น  

Theme วันเด็ก

Happy  Work Place :  คือการทำให้บรรยากาศในการทำงานน่าอยู่มากขึ้น ตั้งแต่การสร้างบรรยากาศแห่งความสนุกและการผ่อนคลาย เริ่มจากการทำ Casual Friday  ซึ่งเดิมบริษัทวิชาชีพอย่างธรรมนิติใส่สูทกันทุกวันเป็นเรื่องปกติ เพิ่มระดับด้วยการกำหนด Theme Dress ซึ่งพบว่าทำให้พนักงานตื่นเต้นและสนุกอย่างมาก เป็นเรื่องที่ทำได้ง่ายและไม่มีต้นทุน  และการปรับภูมิทัศน์ภายในองค์กรให้ดูผ่อนคลายขึ้น เช่น การจัดโต๊ะเพื่อให้พนักงานคุยกันได้ในจุดที่ไม่คิดว่าน่าจะประชุมได้ เพื่อสร้างบรรยากาศการคุยงานให้ผ่อนคลายมากยิ่งขึ้น และการปรับบันไดให้มีแคลอรี่โน้ต เพื่อให้พนักงานรู้สึกสนุก แม้การเดินบันไดขึ้นไปทำงาน

กิจกรรม Orientation Day และคณะ Dharmniti Young Executive 1

Orientation : เราพัฒนาการปฐมนิเทศน์ในการต้อนรับพนักงานใหม่ เน้นการสร้างมิตรภาพระหว่างกันมากขึ้น โดยเพิ่มเติมกิจกรรมให้รุ่นพี่มหาวิทยาลัยเดียวกันมาร่วมรับน้อง การรับน้องโดยรุ่นพี่ตาม House และกิจกรรมเข้ากลุ่มเพื่อให้รู้จักเพื่อนต่างฝ่าย ต่างบริษัท ตั้งแต่การปฐมนิเทศน์ เราต้องการสร้างให้พนักงานรู้สึกอบอุ่นใจ มีเพื่อน และมีที่ปรึกษาในระหว่างการปรับตัวช่วงแรกของการทำงาน

House :  เป็นการนำคอนเซปของการแบ่ง House ในโรงเรียนนานาชาติ ที่นักเรียนจากแต่ละ House จะมาจากการคละห้องและชั้นเรียนกันได้ทำกิจกรรมร่วมกัน ซึ่งจะเป็นโอกาสทำให้ได้รู้จักกันกับเพื่อนต่างห้อง โดยได้จัดให้พนักงานทั้ง 10 บริษัทให้อยู่ตาม House ที่กำหนดทั้งหมด 6 Houses กำหนดกรอบกิจกรรมให้สมาชิกใน House มาเจอและทำกิจกรรมร่วมกัน เพื่อเป็นการเพิ่มโอกาสให้พนักงานได้รู้จักเพื่อนพนักงานนอกสายงานและข้ามบริษัท  สร้างความสัมพันธ์นอกสายงานให้แน่นแฟ้นมากยิ่งขึ้น ที่ผ่านมาถือว่าประสบความสำเร็จอย่างมากในการผลักดันให้เกิดความสัมพันธ์นอกโครงสร้าง ซึ่งส่งผลทางตรงคือพนักงานรู้สึกสนุกมากยิ่งขึ้น และในทางอ้อมคือการประสานงานข้ามหน่วยงานหรือข้ามบริษัทมีความไหลลื่นมากยิ่งขึ้น

คณะ Prefect จากกิจกรรม Big Cleaning Day

Happy Activity : ได้มีการเพิ่มเติมเรื่องกิจกรรมการผ่อนคลาย เพื่อให้พนักงานมีความสุขในการทำงานมากยิ่งขึ้น เริ่มต้นจาก การจัดนวดแผนไทยให้พนักงานที่เหนื่อยล้า กิจกรรมหลังเวลาเลิกงาน อย่างการเล่นโยคะหรือเต้นแอโรบิก  การหาร้านอาหารกินเล่นมาขายในบริเวณออฟฟิศเพื่อให้พนักงานตื่นเต้นกับอาหารแปลกใหม่นอกเหนือจากที่เคยกินทุกวัน หรือแม้แต่การเซอร์ไพรส์พนักงานในช่วงปิดงบ หรือช่วง High Season ของงานสัมมนา ที่พนักงานจะต้องกลับค่ำและทำงานหนักกว่าช่วงปกติ โดยการส่งโน้ตให้กำลังใจบนโต๊ะพนักงานทุกคนจากสำนักกรรมการบริหาร

กลุ่ม DHG Band

Team Building : ระหว่างทางมีการจัดกิจกรรมที่เสริมสร้างปฏิสัมพันธ์ของพนักงานให้รู้สึกถึงการทำงานเป็นทีมร่วมกัน  เช่น Big Cleaning Day ซึ่งแบ่งพนักงานตามโซนและมีการแต่งตั้ง Prefect แห่งโซน (หรือผู้คุมกฎประจำโซนนั้นๆ ไว้อีกด้วย) การจัดตั้ง DHG Band หรือวงประสานเสียงชาวธรรมนิติ  ซึ่งเราเชิญชวนพนักงานที่ชื่นชอบการร้องเพลงมารวมตัวกันเพื่อเข้าร่วมการเรียนร้องเพลง จากนั้นวงประสานเสียงชาวธรรมนิติจะมาร่วมร้องเพลงในงานสำคัญต่างๆ เช่น Orientation วันเกิดบริหาร วันปีใหม่

นี่เป็นส่วนหนึ่งของสิ่งที่เราได้ริเริ่มทำไปในช่วงหนึ่งปีครึ่งที่ผ่านมา ซึ่งสิ่งที่ขาดไม่ได้คือการวัดผล หรือที่เราเรียกว่า Happiness Survey ที่วางแผนจะจัดทำทุกไตรมาส

ส่วนที่สองคือส่วนของ People Development โดยทำการออกแบบแนวทางการพัฒนาคน ที่ชัดเจนมากขึ้น โดยแบ่งกลุ่มการพัฒนาไว้คือ

คณะ Dharmniti Young Executive รุ่น 2 ดูงาน ณ บริษัท ไทยน้ำทิพย์

กลุ่มผู้บริหารรุ่นใหม่ หรือ Dharmniti Young Executive (DYE) กลุ่มพนักงานที่วางตัวไว้เพื่อเป็นผู้นำรุ่นถัดไปของธรรมนิติ โดยคัดเลือกพนักงานจาก 10 บริษัทในกลุ่มอย่างเข้มข้น เฟ้นหาพนักงานที่มีความโดดเด่นเพื่อมาเข้าโครงการ Dharmniti Young Executive Development Program เป็นโครงการหนึ่งปีที่พนักงานจะต้องผ่านหลักสูตรอย่างเข้มข้นผ่านการอบรม การดูงาน การฟังบรรยายจากวิทยากรที่ได้เชิญมาโดยเฉพาะ การนำเสนอโครงงาน การพูดต่อหน้าสาธารณะ การไปดูงานต่างประเทศ ซึ่งมีการออกแบบถึงคุณลักษณะที่เราต้องการพัฒนาอย่างชัดเจนผ่านแต่ละกิจกรรม ตั้งแต่การทำงานเป็นทีม การวางแผน การนำเสนอ ไปจนถึง Soft Skill อย่างภาวะความเป็นผู้นำ การเจรจาต่อรอง การบริหารจัดการอารมณ์ผู้ฟัง ตลอดจนถึงเรื่องคุณค่าที่ธรรมนิติยึดถือและเรื่องศีลธรรม

โครงการพัฒนากลุ่ม Key man หรือบุคลากรหลักที่ทำงานตามฟังก์ชั่นที่เลือกขึ้นมาบ่มเพาะก่อน เช่น กลุ่มผู้มีปฏิสัมพันธ์กับลูกค้า กลุ่มเลขานุการ กลุ่มนักเขียน กลุ่ม HR และกลุ่ม IT เป็นต้น โดยเราจะออกแบบหลักสูตรเฉพาะด้าน เพื่อพัฒนาให้ตรงจุดกับสิ่งที่แต่ละกลุ่มต้องใช้งาน

โครงการยกระดับพนักงาน โดยเน้นการพัฒนาตามเข็มมุ่ง นั่นคือการทำคนให้นิ่ง เราเลือกพัฒนาบุคลากรกลุ่มที่มีผู้ใต้บังคับบัญชา เพื่อให้เล็งเห็นถึงความสำคัญในการบริหารจัดการความสุขพนักงานผู้อยู่ใต้บังคับบัญชา การยกระดับไอที จัดให้มี Tech  Talk  หรือการอัพเดทข่าวสาร ความรู้  ด้านไอที  ทุกเดือนให้กับเพื่อนพนักงาน โดยตัวแทนพนักงานจากบริษัท ดีไอทีซี และอีกหนึ่งเข็มมุ่ง คือ ยกระดับสู่สากล เราจัดให้มีการวัดระดับภาษาอังกฤษ และจัดคอร์สเรียนภาษาอังกฤษสำหรับพนักงาน หลังเลิกงาน นอกจากนี้ยังมีการจัดอบรม ในด้านการพัฒนาความรู้ความสามารถในการใช้งาน Tools ต่างๆ อย่าง G-suite หรือ MS Excel อย่างต่อเนื่องอีกด้วย”

เราเริ่มด้วยการคัดสรรบุคลากรที่เชื่อว่าเป็นผู้ที่มีความสามารถและมีวิถีแห่งความเป็นธรรมนิติในตัวมาร่วมงานกับเรา  และจะดูแล ทำให้มีความสุข เพราะเชื่อว่าคนที่มีความสุขจะสามารถส่งผ่านความสุขต่อไปยังผู้อื่นได้  และทำให้เกิดงานที่มีประสิทธิภาพ  และบรรยากาศที่ดีในองค์รวม  โดยมุ่งเน้นพัฒนาความรู้ความสามารถบุคลากรของธรรมนิติอย่างต่อเนื่อง เพื่อให้คนของธรรมนิติเป็นคนดีที่มีความสามารถ  และมีความสุขในการทำงาน 

ที่มา : นิตยสาร HR Society Magazine ฉบับเดือน พฤศจิกายน 2561