แต่งกายเลียนแบบข้าราชการในงานปาร์ตี้ปีใหม่ มีความผิดหรือไม่?

เทศกาลเลี้ยงสังสรรค์ปลายปีจ่อคิวเข้ามาแล้ว หลายที่อาจมีนัดเลี้ยงขอบคุณเพื่อนร่วมงาน เลี้ยงประจำปีองค์กร ร่วมยินดีในการเลื่อนตำแหน่งหรือเกษียณ และเตรียมสร้างสีสันให้งานด้วยการจัดธีมแต่งกายแบบต่างๆ รวมถึงการเลียนแบบข้าราชการก็มี แต่อย่าลืมว่าทุกอย่างย่อมมีขอบเขต ยิ่งเป็นเครื่องแบบข้าราชการด้วยแล้วรู้หรือไม่ว่าจากจะได้สนุกสนานในงานเลี้ยงอาจต้องไปเสียค่าปรับหรือพักอยู่ในห้องขังโดยไม่ตั้งตัว ดังนั้นเพื่อไม่ให้งานเลี้ยงกร่อยเราลองมาเช็กข้อกฎหมายกันให้ชัวร์ก่อนดีกว่าค่ะ

กฎหมายที่เกี่ยวข้องกับการแต่งกายเลียนแบบข้าราชการ

ก่อนที่จะเจาะจงลงไปงานเลี้ยงใด มาเช็กข้อกฎหมายเบื้องต้นของการแต่งกายเลียนแบบข้าราชการกันก่อน โดยมีรายละเอียดกฎหมายต่างๆ ดังนี้

ประมวลกฎหมายอาญา

มาตรา 145

ผู้ใดแสดงตนเป็นเจ้าพนักงาน และกระทำการเป็นเจ้าพนักงาน โดยตนเองมิได้เป็นเจ้าพนักงานที่มีอำนาจกระทำการนั้น ต้องระวางโทษจำคุกไม่เกิน 1 ปี หรือปรับไม่เกิน 2,000 บาท หรือทั้งจำทั้งปรับ

เจ้าพนักงานผู้ใดได้รับคำสั่งมิให้ปฏิบัติการตามตำแหน่งหน้าที่ต่อไปแล้วยังฝ่าฝืนกระทำการใดๆ ในตำแหน่งหน้าที่นั้น ต้องระวางโทษตามที่กำหนดไว้ในวรรคแรกดุจกัน

มาตรา 146

ผู้ใดไม่มีสิทธิที่จะสวมเครื่องแบบหรือประดับเครื่องหมายของเจ้าพนักงาน สมาชิกสภานิติบัญญัติแห่งรัฐ สมาชิกสภาจังหวัดหรือสมาชิกสภาเทศบาล หรือไม่มีสิทธิใช้ยศตำแหน่ง เครื่องราชอิสริยาภรณ์หรือสิ่งที่หมายถึงเครื่องราชอิสริยาภรณ์ กระทำการเช่นนั้นเพื่อให้บุคคลอื่นเชื่อว่าตนมีสิทธิ ต้องระวางโทษจำคุกไม่เกิน 1 ปี หรือปรับไม่เกิน 2,000 บาท หรือทั้งจำทั้งปรับ

จะเห็นได้ว่าการจะมีความผิดตามมาตรา 146 จะต้องมีองค์ประกอบ ดังนี้

• ต้องมีเจตนา (ตั้งใจ) เพื่อให้คนอื่นเชื่อว่าตนมีสิทธิ ทั้งที่ไม่มีสิทธิสวมเครื่องแบบ หรือประดับเครื่องหมายของเจ้าพนักงาน หรือเครื่องราชอิสริยาภรณ์ หรือสิ่งที่หมายถึงเครื่องราชอิสริยาภรณ์ เช่น โพสต์ภาพ

• ต้องสวมเครื่องแบบ หรือประดับเครื่องหมายของเจ้าพนักงาน หรือแอบอ้างว่ามียศ มีตำแหน่ง ได้รับเครื่องราชอิสริยาภรณ์

สรุปตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 145 และ มาตรา 146

ไม่ว่าจุดประสงค์การแต่งเครื่องแบบข้าราชการ จะเป็นไปด้วยเหตุผลใดต่อไปนี้

• จงใจทำให้เกิดความเข้าใจผิด

• แต่งเครื่องแบบแม้จะถูกสั่งให้พ้นการปฏิบัติหน้าที่แล้ว

• แต่งกายเลียนแบบข้าราชการเพื่อความสนุกสนาน

***ถือเป็นความผิดตามกฎหมาย***

พระราชบัญญัติเครื่องหมายราชการ พ.ศ. 2482

มาตรา 6 ห้ามมิให้บุคคลใดใช้เครื่องหมายราชการ เว้นแต่หน่วยราชการที่กำหนดเครื่องหมายนั้นจะได้อนุญาต

มาตรา 7 ห้ามมิให้ผู้ใดปลอมหรือเลียนเครื่องหมายราชการไม่ว่าจะทำเป็นสีใดหรือทำด้วยวิธีใดๆ หรือทำให้ปรากฏที่วัตถุหรือสินค้าใดๆ ก็ตาม

มาตรา 8 ผู้ใดฝ่าฝืนบทบัญญัติแห่งมาตรา 6 หรือมาตรา 7 มีความผิดต้องระวางโทษจำคุกไม่เกิน 1 ปี และปรับไม่เกิน 2,000 บาท

แต่งกายเลียนแบบข้าราชการในงานปาร์ตี้ปีใหม่ มีความผิดหรือไม่?

งานเลี้ยงสังสรรค์แม้จะจัดขึ้นเพื่อความสนุกสนานแต่เครื่องแบบต่างๆ ก็ยังคงมีศักดิ์และมีสิทธิ์อยู่ในนั้น ดังนั้นจากกฎหมายต่างๆ ข้างต้น จึงสรุปได้ว่าการแต่งกายเลียนแบบข้าราชการในงานปาร์ตี้ปีใหม่นั้นมีความผิด โดยมีการระวางโทษชัดเจนทั้งจำคุกและปรับ

หากเจาะลึกรายละเอียดจะพบว่าเครื่องแบบแต่ละชุดมีพระราชบัญญัติควบคุมต่างกันด้วย เช่น

• ชุดทหาร ตามพระราชบัญญัติเครื่องแบบทหาร พ.ศ. 2477 มาตรา 6 ระบุว่า ผู้ใดแต่งเครื่องแบบทหารตามพระราชบัญญัตินี้ หรือแต่งเครื่องแบบทหารที่ทหารยังคงใช้ในราชการอยู่ โดยไม่มีสิทธิจะแต่งได้โดยชอบด้วยกฎหมาย ผู้นั้นมีความผิดต้องระวางโทษจำคุกตั้งแต่ 3 เดือน – 5 ปี และถ้าการกระทำเช่นว่ามานี้ได้กระทำภายในเขตซึ่งประกาศใช้กฎอัยการศึกก็ดี ในเวลาสงครามก็ดี ในเวลาบ้านเมืองมีเหตุฉุกเฉินก็ดี หรือเพื่อกระทำผิดทางอาญาก็ดี ผู้นั้นมีความผิดต้องระวางโทษจำคุกตั้งแต่ 1 – 10 ปี

• ชุดตำรวจ ตามพระราชบัญญัติตำรวจแห่งชาติ พ.ศ. 2547

– มาตรา 108 ระบุว่า ผู้ใดแต่งเครื่องแบบตำรวจโดยไม่มีสิทธิ ต้องระวางโทษจำคุกตั้งแต่ 3 เดือน ถึง 5 ปี

– มาตรา 110 ระบุว่า ผู้ใดแต่งกายโดยใช้เครื่องแต่งกายคล้ายเครื่องแบบตำรวจ และการทำการใดๆ อันทำให้ข้าราชการตำรวจถูกดูหมิ่นหรือถูกเกลียดชัง หรือทำให้เกิดความเสื่อมเสียแก่ข้าราชการตำรวจ หรือทำให้บุคคลอื่นหลงเชื่อว่าตนเป็นตำรวจ ต้องระวางโทษจำคุกไม่เกิน 3 เดือน หรือปรับตั้งแต่ 1,000 ถึง 10,000 บาท หรือทั้งจำทั้งปรับ

***ความผิดตามมาตรา 108 และ มาตรา 110 หากได้กระทำในเขตที่มีการประกาศใช้กฎอัยการศึก หรือประกาศภาวะฉุกเฉิน หรือเพื่อกระทำความผิดอาญา ต้องระวางโทษจำคุกตั้งแต่ 1 ปี ถึง 10 ปี

หากไม่อยากให้งานกร่อยหรือไม่อยากเปลี่ยนการฉลองเป็นจ่ายค่าปรับและถูกจำคุก ควรเลือกจัดงานอย่างสร้างสรรค์ และระมัดระวังเรื่องการวางธีมแต่งกาย และอย่าให้ช่วงเวลาแห่งความสุขปลายปีต้องกร่อยเพราะความไม่รู้ หรือรู้เท่าไม่ถึงการณ์

อ้างอิงข้อมูล

กระทรวงยุติธรรม

​​​​​​​​​​​​